Categorie: Natuurgeneeskunde

Andere benamingen: Citroenmelisse, Melisse, Citroenkruid, Citroenplant, Limoenkruid, Bijenkruid, Bijenblad, Balsem, Honingkruid, Vrouwenkruid, Hartenlust …..

Melissa betekent “honingbij” Deze benaming heeft de plant gekregen vanwege zijn overvloedige nectar die aanwezig is in deze plant. Het is dan ook een goede bijenplant.

Officinalis wil zeggen “uit de apothekerswerkplaats” wijzend op de traditionele toepassing in de geneeskunde.

De hele plant ruikt bij aanraking sterk naar citroen.

De bloemetjes bloeien onopvallend in de bladoksels en zijn eerst geel, later wit.

Hoogte: 45 – 90 cm

Oogsttijd: Zomer, voordat de bloei begint. Je kunt dit kruid regelmatig afknippen, het groeit steeds door. Echter laat je het kruid mooi in bloei komen, dan worden de bijen hier erg blij van.

Standplaats: Zonnig, half schaduw, humusrijk, vochtige grond.

Onderhoud: Onderhoudsarm.

Verzorging: weinig tot regelmatig water geven. Citroenmelisse kan wel tot 3 keer per jaar teruggesnoeid worden.

Vermeerdering: Zaaien in het voorjaar/ worteldeling in het najaar.

Oogsten: Bladeren en takken.

Weetjes:

Gedroogde melisse houdt andere insecten dan bijen (bijv.. muggen, mieren) op en afstand

In de middeleeuwen werd dit kruid rijkelijke uitgestrooid over de vloeren in kastelen vanwege de geur en het insecten werend effect.

Al van oudsher staat de citroenmelisse bekend als een goed kruid voor het hart, dat helpt bij zwaarmoedigheid en de mens weer laat lachten.

Is een goede buurplant voor koolsoorten.

Gezondheid:

Melisse is opwekkend en kramp verminderend (maag), kalmerend, zenuw versterkend, slaap bevorderend en maag versterkend.

Heel fijn als thee te gebruiken bij o.a. slaapstoornissen, stress en psychische problemen.

Cullinair gebruik:

Geurige, verse melissebladeren hebben een citroenachtige kruidige smaak. Ze kunnen gebruikt worden in bijv:

In salades, soepen, vruchtensalades, ijs, ijsthee, limonades, jam, gelei, cake, pudding en andere desserts te aromatiseren.

Bij vis, wild, ei, en kip gerechten (niet meekoken)

In kruidensauzen, marinades, kruidenboter, kruidenazijn, oliën

ter vervanging van geraspte citroenschil

In likeuren

Ook kun je citroenmelisse in koud water laten trekken voor een heerlijk verfrissende zomerdrank.

signatuur:

De vierkante stengel van de plant wijst op het verhogen van de weerstand, reinigend op het lymfesysteem van de mens. Melisse kan gebruikt worden bij beginnende infectieziektes zoals koortslip. De enigszins behaarde, rondgezaagde bladeren zijn lichtgroen, dit wijst aan dat de plant heilzaam is voor het hart, maag en milt.

De bloemen bloeien onopvallend in de bladoksels en zijn eerst geel, later wit. Kleur en geur duiden op een kalmerende werking. Via het hart worden het zenuwstelsel, het hoofd en de spijsvertering gekalmeerd. Citroenmelisse versterkt het hart en geeft een rustige slaap.

In het kort

Citroenmelisse (Melissa Officinalis)

Geneeskrachtig kruid,

goed voor hart en zenuwstelsel (ook hoge bloeddruk, hoofdpijn, migraine, slapeloosheid, bij angst en examenvrees.

kalmerend bij nerveuze maag- en darmklachten.

Verhoogt de weerstand, werking tegen virusinfecties en koortslip, geeft verlichting bij menstruatiekrampen.

Echinacea is afgeleid van het Latijn voor egel, “Achnos” dit wijst op de stekelige bloemkegel.

Purpurea vanwege de purperrode bloemkleur

Rode zonnehoed, wijst op de gelijkenis van het bloemhoofd met een zonnehoed (door de afhangende bladeren)

Kegelbloem slaat op kegelvormig hart van de bloem.

Hoogte: 60 cm tot 100 cm, sommige gekweekte rassen kunnen zelfs tot 180 cm hoog worden.

Oogsttijd: Juli/September

Bloei: van Juli tot September. (opvallend bij de bloei is dat de lintbloemen eerst omhoog reiken, later horizontaal gaan staan en nadien gaan afhangen).

Het meest opvallende aan de bloem is dat het hart bestaat uit oranjekleurige buisbloemen die hard en stekelig aanvoelen, de rand bestaat uit purperkleurige lintbloemen.

Als de bloem uitgebloeid is blijft alleen de egelskop over.

Standplaats: Houdt van een goed doorvoede, humusrijke, kalk- en mineraalrijke, goed gedraineerde grond in de volle zon. Is sterk droogtebestendig. Kan niet in de schaduw groeien.

Verzorging: weinig water, wel voeding nodig

Vermeerdering: Zaaien in het voorjaar of worteldeling in het voorjaar of najaar

Oogsten: bladeren voor de bloei, wortels in het voorjaar en de herfst.

Van oorsprong komt de Echinacea uit Noord-Amerika. Bij de Indianen was deze plant al eeuwenlang bekend als goed geneeskruid, vooral als ontstekingsremmer en desinfecteerder bij wonden bijtwonden en slangenbeten. Dr. Alfred Vogel heeft deze plant leren kennen op zijn reizen door Noord-Amerika en hij heeft de plant in Europa geïntroduceerd.

Gebruik:

Het hele bloeiende kruid kan gedroogd worden en als thee gedronken worden. Blad en bloem. De werking is dan o.a. ontstekingsremmend en stimulerend op het afweersysteem

De wortel heeft een scherpe smaak en is eetbaar.

Echinacea wordt ook verwerkt in allerlei zalven, tandpasta’s, lipbalsems, kompressen enz.

Als tinctuur kan het ingenomen worden om o.a. de weerstand te verhogen. In de tinctuur kan men zowel wortel, blad en de bloeiende bloemen verwerken. Waarbij de wortels in het voor- of najaar worden geoogst en de rest van de plant als deze in bloei staat.

Gorgelen bij keelpijn en mondzweertjes helpt meteen.

Bij gezwollen lymfeklieren en de ziekte van Pfeiffer.

Echinacea wordt vooral aanbevolen te gebruiken zodra weerstand vermindert, bij beginnende verkoudheid, keelpijn en je grieperig voelen. Of preventief te gebruiken in een griepperiode.

Werking op de huid

Antiseptisch, wondhelend, jeuk verminderend, ontstekingwerend. Helpt bij allerlei huidinfecties zoals steenpuisten, zweren en etterende wonden. Ook bij virusinfecties als koortslip, waterpokken en gordelroos, zowel inwendig als uitwendig te gebruiken.

De tinctuur mag ook onverdund op de huid aangebracht worden, bijvoorbeeld bij gordelroos en koortslip om te desinfecteren. Het werkt dan pijnstillend, jeuk verminderend, droogt in en doodt het virus.

Signatuur:

Stengel staat heel rechtop en is hol, wat de werking op de holle organen weergeeft.

In de hele plant is de kleur rood aanwezig: in de donkere steel, in de bladstengels en in de bloem. Dit verwijst naar een krachtige werking op het bloed. De plant heeft een grove beharing, dit verwijst naar een werking op de huid en de slijmvliezen. Het prikkerige van de plant geeft aan dat het kruid activeert. Het stevige en statige van de plant zegt iets over het versterkende en weerstandsverhogende karakter.

Rode zonnehoed versterkt het imuunsysteem en maakt ons weerbaar tegen allerlei invloeden van buitenaf. Maakt ons weerbaarder op alles wat van buiten komt. Niks wat van buiten komt er niet in.

Bijen:

Deze plant wordt ook drukbezocht door de bijen en hommels.

Vlinders houden ook van deze plant.